اشتباهات رایج در خرید طلا و راه‌های جلوگیری از آن‌ها

مقدمه
طلا در ایران نه‌تنها به‌عنوان یک زیور لوکس شناخته می‌شود، بلکه ابزاری مطمئن برای حفظ ارزش پول و مقابله با تورم است. در دوره‌های ناپایدار اقتصادی، تمایل مردم به خرید طلا بیشتر می‌شود؛ اما بسیاری از خریداران بدون آگاهی وارد این بازار می‌شوند و مرتکب اشتباهاتی می‌گردند که می‌تواند منجر به ضررهای مالی بزرگ شود.
بازار طلا، به ظاهر ساده اما در واقع پر از جزئیات و پیچیدگی است. برای اینکه خریدی هوشمندانه و مطمئن داشته باشید، لازم است با خطاهای متداول آشنا شوید و بدانید چگونه از آن‌ها پیشگیری کنید. در ادامه، ۱۲ اشتباه رایج خریداران طلا را مرور می‌کنیم و راهکارهای عملی برای اجتناب از هرکدام ارائه می‌دهیم.

یکی از خطرناک‌ترین اشتباهات در بازار طلا، خرید از فروشندگان ناشناس یا غیرمجاز است. وسوسه‌ی تخفیف‌های غیرواقعی یا تبلیغات اغواکننده می‌تواند شما را به سمت خرید از مراکز نامطمئن بکشاند.
فروشنده بدون مجوز ممکن است طلای بدل، دست‌دوم یا فاقد استاندارد بفروشد و پس از معامله نیز هیچ مسئولیتی نپذیرد.

چطور پیشگیری کنیم؟
فقط از طلافروشان دارای پروانه کسب از اتحادیه خرید کنید.
فاکتور رسمی با مهر و شماره مجوز دریافت کنید.
در خرید اینترنتی، از اعتبار سایت، نماد اعتماد و مشخصات کامل فروشگاه مطمئن شوید.

عیار طلا میزان خلوص آن را مشخص می‌کند و عامل تعیین‌کننده در قیمت است. بی‌توجهی به عیار یکی از خطاهای رایج میان خریداران تازه‌کار است.
طلای ۱۸ عیار رایج‌ترین نوع در ایران است، در حالی که برخی کشورها مانند ترکیه و ایتالیا از طلای ۱۴ عیار استفاده می‌کنند.

چطور پیشگیری کنیم؟
عیار باید هم روی فاکتور و هم روی خود قطعه حک شده باشد.
پیش از خرید، تفاوت بین ۱۸، ۲۱ و ۲۴ عیار را بدانید.
طلای با عیار کمتر، رنگ زرد کم‌تری دارد و استحکام بیشتری دارد.

بسیاری از افراد هنگام خرید فقط به وزن و قیمت طلا توجه می‌کنند، در حالی که اجرت ساخت بخش قابل‌توجهی از هزینه نهایی است. در زمان فروش، این مبلغ معمولاً بازنمی‌گردد، بنابراین خرید طلای با اجرت بالا برای سرمایه‌گذاری انتخاب خوبی نیست.

چطور پیشگیری کنیم؟
برای سرمایه‌گذاری، طلای کم‌اجرت یا بدون اجرت مانند شمش، سکه و آب‌شده تهیه کنید.
طلای دست دوم گزینه‌ای مناسب است چون اجرت آن قبلاً پرداخت شده است.
همیشه فرمول قیمت نهایی را بدانید: قیمت روز × وزن + اجرت + مالیات.

بازار طلا در کوتاه‌مدت دچار نوسانات متعدد است. بسیاری از افراد با تصور سود سریع، اقدام به خرید و فروش‌های مکرر می‌کنند و در نهایت به‌دلیل کارمزدها و مالیات متضرر می‌شوند.

چطور پیشگیری کنیم؟
دید سرمایه‌گذاری خود را بلندمدت انتخاب کنید (حداقل شش ماه تا چند سال).
وضعیت اقتصادی و نرخ ارز را پیش از خرید بررسی کنید.
صبوری در بازار طلا معمولاً به سود بیشتر منجر می‌شود.

گاهی وزن‌کشی دقیق انجام نمی‌شود یا از ترازوهای غیرکالیبره استفاده می‌شود که باعث اختلاف در محاسبه قیمت می‌گردد.

چطور پیشگیری کنیم؟
وزن‌کشی باید در مقابل شما و با ترازوی دیجیتال دارای تأییدیه اتحادیه انجام شود.
در صورت شک، وزن طلا را در مغازه‌ای دیگر مجدداً بررسی کنید.

فاکتور خرید، سند رسمی مالکیت شماست. بدون آن، اثبات قانونی خرید در آینده دشوار یا غیرممکن است. در معاملات دست دوم، فاکتور اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

چطور پیشگیری کنیم؟
فاکتور باید شامل اطلاعات زیر باشد:
نام و مجوز فروشنده، وزن دقیق، عیار، اجرت ساخت، میزان مالیات و تاریخ خرید.
فاکتور را تا زمان فروش نزد خود نگه دارید.

زیورآلاتی مانند گردنبند و دستبند معمولاً اجرت و مالیات بالایی دارند. در زمان فروش، این هزینه‌ها از بین می‌روند و فقط ارزش طلای خام محاسبه می‌شود.

چطور پیشگیری کنیم؟
طلای کارشده را فقط برای استفاده شخصی بخرید.
اگر هدف شما سرمایه‌گذاری است، سراغ شمش، سکه یا طلای آب‌شده بروید.

در شبکه‌های اجتماعی، قیمت‌ها اغلب بدون منبع رسمی منتشر می‌شوند و ممکن است قدیمی یا دستکاری‌شده باشند. تصمیم‌گیری بر اساس این اطلاعات می‌تواند منجر به پرداخت قیمتی بالاتر از ارزش واقعی شود.

چطور پیشگیری کنیم؟
نرخ طلا را فقط از منابع معتبر مانند تابلوی اتحادیه یا اپلیکیشن‌های شناخته‌شده بررسی کنید.
در خرید حضوری، به تابلوی قیمت در مغازه توجه کنید، نه به گفته‌های شفاهی فروشنده.

خریداران زیادی بدون اطلاع از نرخ رسمی مالیات، مبلغی بیش از حد مجاز پرداخت می‌کنند. فروشنده باید درصد مالیات را به‌طور شفاف در فاکتور درج کند.

چطور پیشگیری کنیم؟
از نرخ رسمی مالیات مطلع شوید.
فاکتور باید مبلغ مالیات را جداگانه نشان دهد تا قابل پیگیری باشد.

قیمت طلا در ایران مستقیماً از نرخ جهانی اونس و نرخ ارز تأثیر می‌پذیرد. بی‌توجهی به این دو عامل می‌تواند باعث خرید در زمان نامناسب شود.

چطور پیشگیری کنیم؟
پیش از خرید، تغییرات نرخ دلار و قیمت جهانی طلا را بررسی کنید.
اخبار اقتصادی و تصمیمات بانک مرکزی را دنبال کنید تا زمان مناسب خرید را تشخیص دهید.

طلای بدون پلمپ و حک استاندارد می‌تواند تقلبی، بدل یا دارای عیار پایین‌تر باشد. برخی از این قطعات حتی ممکن است از فلزات مشابه با روکش طلا ساخته شده باشند.

چطور پیشگیری کنیم؟
طلای دارای پلمپ و حک استاندارد خریداری کنید.
در صورت امکان، کارت گارانتی یا بسته‌بندی اصلی را نگهدارید.

برخی از خریداران در خرید طلا یا بیش از حد وسواس به خرج می‌دهند یا با عجله تصمیم می‌گیرند. هر دو رفتار می‌تواند باعث از دست دادن فرصت یا خرید غیرمنطقی شود.

چطور پیشگیری کنیم؟
هدف خرید (استفاده شخصی یا سرمایه‌گذاری) و بودجه خود را از پیش مشخص کنید.
بازار را با آرامش بررسی و با مقایسه چند فروشنده تصمیم بگیرید.

بررسی قیمت روز طلا از منابع معتبر
تعیین هدف خرید (سرمایه‌گذاری یا مصرفی)
انتخاب فروشنده دارای مجوز
کنترل عیار و اجرت ساخت
دریافت فاکتور رسمی
محاسبه مالیات و اجتناب از پرداخت اضافی
پرهیز از خرید شتاب‌زده یا احساسی

❓ آیا طلای دست دوم مطمئن است؟
بله، به‌شرط آنکه اصالت آن بررسی شود و فاکتور معتبر داشته باشد. خرید طلای دست دوم می‌تواند هزینه اجرت را کاهش دهد.

❓ آیا خرید سکه بهتر از زیورآلات است؟
برای سرمایه‌گذاری معمولاً بله. سکه اجرت ساخت و مالیات ندارد و نقدشوندگی بالاتری دارد.

❓ آیا خرید آنلاین طلا امن است؟
در صورتی‌که از پلتفرم دارای نماد اعتماد و مجوز رسمی استفاده شود، بله. اما از انتقال وجه به افراد ناشناس بپرهیزید.

خرید طلا در نگاه اول ساده است، اما در واقع ترکیبی از دانش، دقت و تجربه می‌طلبد. اگر با شناخت وارد بازار شوید، طلا می‌تواند بهترین ابزار حفظ ارزش سرمایه باشد.
اما ناآگاهی از جزئیات، مانند عیار، اجرت یا فاکتور، ممکن است تمام سود احتمالی را از بین ببرد.
با رعایت نکات این مقاله و پرهیز از ۱۲ اشتباه رایج، می‌توانید با اطمینان خرید کنید، سرمایه خود را حفظ نمایید و از درخشش طلا لذت ببرید؛ بدون اینکه در دام‌های پنهان بازار گرفتار شوید.